(नवी दिल्ली)
रशिया-युक्रेन युद्धावरून आंतरराष्ट्रीय राजकारणात पुन्हा एकदा खळबळ उडाली आहे. नाटोचे महासचिव मार्क रट यांनी बुधवारी अमेरिकन काँग्रेसच्या खासदारांशी बोलताना भारत, चीन आणि ब्राझीलसारख्या देशांना थेट इशारा दिला की, जर त्यांनी रशियासोबत व्यापार सुरूच ठेवला, तर त्यांच्यावर गंभीर स्वरूपाचे “दुय्यम निर्बंध” लादले जाऊ शकतात.
रट म्हणाले, “जर तुम्ही बीजिंग, दिल्ली किंवा ब्राझीलमध्ये राहणारे नागरिक, किंवा तेथील नेतृत्व असाल, तर सावध व्हा. रशियाशी व्यापारी संबंध ठेवल्यास त्याचे गंभीर आर्थिक परिणाम भोगावे लागतील.” त्यांनी या देशांना आवाहन केलं की त्यांनी थेट रशियन राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्याशी संपर्क साधावा आणि शांतता प्रक्रियेच्या दिशेने प्रयत्न करावेत.
या बैठकीदरम्यान अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष आणि संभाव्य पुढील राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनीही जोरदार भूमिका घेतली. त्यांनी सूचित केलं की, जर ५० दिवसांच्या आत युक्रेन युद्धासंदर्भात शांतता करार झाला नाही, तर रशियाकडून निर्यात होणाऱ्या वस्तूंवर १०० टक्के टॅरिफ लावले जाईल आणि रशियाला मदत करणाऱ्या देशांनाही याचा फटका बसेल. अमेरिकन सिनेटर थॉम टिलिस यांनी ट्रम्प यांच्या या भूमिकेचं समर्थन केलं असलं, तरी ५० दिवसांची मुदत धोकादायक ठरू शकते, असं मत व्यक्त केलं. ते म्हणाले की, पुतिन या वेळेचा फायदा घेऊन युद्धात पुढे सरसावू शकतात किंवा अधिक भूभाग काबीज करू शकतात, जेणेकरून पुढील शांतता चर्चेत त्यांची भूमिका बळकट होईल.
रट यांनी स्पष्ट केलं की, युरोप युक्रेनला सामरिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी निधी उभारेल. ट्रम्प यांच्या सहमतीनंतर अमेरिका युक्रेनला मोठ्या प्रमाणावर शस्त्रास्त्र, हवाई संरक्षण प्रणाली, क्षेपणास्त्रे व दारूगोळा पुरवेल आणि याचा आर्थिक भार युरोप देश उचलतील, असंही त्यांनी स्पष्ट केलं. जेव्हा त्यांना लांब पल्ल्याच्या क्षेपणास्त्रांच्या मदतीबाबत विचारण्यात आलं, तेव्हा रट म्हणाले, “ही शस्त्रं केवळ संरक्षणासाठीच नव्हे, तर प्रतिआक्रमणासाठीही वापरली जातील.” यावर सध्या नाटो कमांडर, पेंटागॉन आणि युक्रेनचे अधिकारी एकत्र काम करत आहेत, अशी माहिती त्यांनी दिली.
