गणेश चतुर्थीच्या दिवशी घरात गणपतीची प्रतिष्ठापना करण्याची आपली परंपरा आहे आणि रोज १० दिवस बाप्पाची पूजा केली जाते. या १० दिवसांत गणपतीला विविध प्रकारचे नैवेद्य दाखवले जाते. पण त्यांचा आवडता प्रसाद म्हणजे मोदक आहे. अनेक लोक गणेशोत्सवात रोज जरी केले नाही तरी पहिल्या दिवशी म्हणजेच गणेश चतुर्थीच्या दिवशी बाप्पाचे प्रिय मोदकाचे नैवेद्य बनवतात. वास्तविक मोदक बनवण्याच्या अनेक रेसिपी आहेत. पण जर पहिल्या दिवशी पारंपारिक मोदक अर्पण केले तर आपल्या बाप्पाला ते अधिक चांगले भावतात.
पारंपारिक पद्धतीने मोदक बनवण्यासाठी साहित्य
– १ कप तांदळाचे पीठ
– दीड कप पाणी
– १/४ चमचा देशी तूप
– 1/4 चमचा मीठ
स्टफिंगसाठी
– १०० ग्रॅम ताजे खोबरे किसलेले
– १ कप गूळ बारीक केलेले
– १ चमचा वेलची पूड
– १/४ टीस्पून जायफळ पावडर
– अर्धा चमचा खसखस
– अर्धा चमचा देशी तूप
– एक चमचा तांदळाचे पीठ
सर्वप्रथम कढईत तूप गरम करून त्यात खसखस भाजून घ्या. त्यानंतर त्यात ताजे किसलेले खोबरे टाकून त्यात गूळ मिसळा. मंद आचेवर चांगले भाजून घ्या आणि त्यात वेलची पावडर आणि जायफळ पावडर घाला. गूळ वितळल्यावर ढवळत राहा आणि गुळातील ओलावा निघेपर्यंत भाजत राहा. पण हे लक्षात ठेवा की ते जास्त शिजवलेले नसावे. फक्त ९-१० मिनिटे भाजा. गॅस बंद करून एका प्लेटमध्ये सारण काढून थंड होऊ द्या.
मोदकाचे पीठ बनवा
मोदकाचे सारण बनवल्यानंतर मोदकाचा बाहेरील लेयर तयार करण्यासाठी पीठ तयार करा. यासाठी कढईत तूप आणि मीठ टाकून पाणी टाका आणि मोठ्या आचेवर गॅसवर ठेवा. पाण्याला उकळी आली की गॅस मंद करून त्यात तांदळाचे पीठ घाला. नीट ढवळत राहा. कारण तांदूळ पाणी शोषून घेईल. गॅस बंद करा. कढई चार ते पाच मिनिटे झाकून ठेवा. थोड्यावेळाने पीठ एका प्लेटमध्ये काढून चांगले मळून घ्या. पीठ मऊ राहण्यासाठी ओल्या टॉवेलने गुंडाळून ठेवा. आता तयार केलेले पीठ घेऊन त्याला पोळीप्रमाणे लहान लाटून घ्या. नंतर त्याला वाटीचा आकार द्या आणि बोटांचे ठसे बनवत रहा. त्यात गूळ आणि खोबऱ्याचे सारण भरून घ्या. सर्व कडा एकत्र करा आणि त्यांना नीट बंद करा. सर्व मोदक त्याच पद्धतीने तयार करा. किंवा तुम्ही साच्याच्या साहाय्याने सुद्धा मोदक तयार करू शकता.
मोदक वाफवून घ्या
आता तयार मोदक वाफवण्यासाठी स्टीमरवर तूप लावा. सर्व मोदक स्टीमरमध्ये ठेवा, झाकून शिजवा. मोदक वाफेवर शिजवल्यानंतर चिकट होऊ नयेत हे लक्षात ठेवा. जर ते चिकट होत असतील तर आणखी काही वेळ शिजवा आणि पूर्णपणे कडक करा.