आपण नोकरी करत असाल आणि ईपीएफओ(EPFO)मध्ये खाते असेल तर तुम्हाला एम्प्लॉईज डिपॉझिट लिंक्ड इन्शुरन्स (EDLI) बद्दल माहिती असणे गरजेचे आहे. EDLI ही EPFO द्वारे चालवली जाणारी एक विमा योजना आहे. जर EPFO सदस्याचा नोकरीदरम्यान मृत्यू झाला तर EPFO च्या EDLI योजनेंतर्गत कुटुंबाला 7 लाखांपर्यंतची आर्थिक मदत दिली जाते. यासाठी असलेल्या नियमांबाबत जाणून घेऊ.
EDLI योजना काय आहे
EDLI योजना EPFO ने 1976 मध्ये सुरू केली होती. काही कारणास्तव ईपीएफओ सदस्याचा मृत्यू झाल्यास त्याच्या कुटुंबाला आर्थिक मदत करण्याच्या उद्देशाने याची सुरुवात करण्यात आली होती. खासगी कंपनीत काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना हे विमा संरक्षण पूर्णपणे मोफत दिले जाते. त्यासाठी त्याला वेगळे योगदान द्यावे लागत नाही. EDLI योजनेसाठीचे योगदान कंपनीच्या वतीने दिले जाते.
कंपनीकडून किती योगदान
दर महिन्याला कर्मचाऱ्याच्या मूळ पगाराच्या 12 टक्के आणि महागाई भत्ता त्याच्या पीएफ खात्यात जातो. एवढीच रक्कम कंपनीच्या वतीने जमा करण्यात येते. परंतु कंपनीने जमा केलेल्या रकमेपैकी 8.33 टक्के रक्कम ईपीएसमध्ये आणि 3.67% रक्कम ईपीएफमध्ये जमा करते. याशिवाय, EDLI योजनेचा प्रीमियम देखील कंपनीनेच जमा करते. जो कर्मचार्यांच्या मूळ पगाराच्या आणि महागाई भत्त्याच्या 0.50 टक्के आहे. सामान्यतः लोकांना पीएफ पैसे आणि पेन्शन योजनेबद्दल माहिती असते, परंतु EDLI योजना माहिती नसते.
रक्कम कशी ठरवली जाते
EDLI अंतर्गत मिळालेली विमा रक्कम मागील 12 महिन्यांच्या मूळ पगार आणि महागाई भत्त्यावर अवलंबून असते. या विमा संरक्षणाचा दावा शेवटच्या काढलेल्या मूळ वेतन + DA च्या 35 पट आहे. जो पूर्वी 30 पट होता. तसेच कमाल 1.75 लाख रुपये बोनस आहे. हा बोनस गेल्या 12 महिन्यांतील सरासरी पीएफ शिल्लकच्या 50% मानला जातो.
दावा कसा करायचा
जर ईपीएफ सदस्याचा अकाली मृत्यू झाला, तर त्याचे नॉमिनी किंवा कायदेशीर वारस विमा संरक्षणासाठी दावा करू शकतात. यासाठी नामनिर्देशित व्यक्तीचे वय किमान 18 वर्षे असावे. यापेक्षा कमी असल्यास, पालक त्याच्या वतीने दावा करू शकतात. दावा करताना मृत्यू प्रमाणपत्र, उत्तराधिकार प्रमाणपत्र यासारखी कागदपत्रे आवश्यक आहेत. जर अल्पवयीन मुलाच्या पालकाच्या वतीने दावा केला जात असेल तर पालकत्व प्रमाणपत्र आणि बँक तपशील द्यावा लागेल.
EDLI शी संबंधित नियम
- नोकरी करत असताना कर्मचाऱ्याचा आजार, अपघात किंवा नैसर्गिक मृत्यू झाल्यास EDLI वर दावा केला जाऊ शकतो.
- ईपीएफओ सदस्याला तो कामावर असेपर्यंतच ईडीएलआय योजनेत समाविष्ट केले जाते. नोकरी सोडल्यानंतर त्याचे कुटुंब/वारस/नॉमिनी त्यावर दावा करू शकत नाहीत.
- जर EPFO सदस्य 12 महिने सलग कार्यरत असेल, तर कर्मचाऱ्याच्या मृत्यूनंतर, नॉमिनीला किमान 2.5 लाखांचा लाभ मिळेल.
- EDLI योजनेंतर्गत नामांकन नसल्यास कव्हरेज मृत कर्मचाऱ्याचा जोडीदार, अविवाहित मुली आणि अल्पवयीन मुलगा/मुलगा लाभार्थी म्हणून गणला जातो.
- पीएफ खात्यातून पैसे काढण्यासाठी विमा संरक्षणाचा फॉर्म 5IF नियोक्त्याला सबमिट केलेल्या फॉर्मसह सबमिट करावा लागेल. हे नियोक्त्याद्वारे सत्यापित केले जाते.