(आरोग्य)
फुप्फुस हा श्वास घेणाऱ्या प्राण्यांच्या शरीरातील मुख्य अवयव आहे. फुफ्फुसाच्या द्वारे, नाकावाटे आत घेतलेल्या हवेतील प्राणवायू, वायुकोष्ठिकांच्या साहाय्याने रक्तात शोषून घेतला जातो. त्यानंतर हवेतील उरलेले घटक आणि तयार झालेला कार्बन-डाय-ऑक्साईड फुफ्फुस परत नाकावाटे बाहेर सोडते. फुफ्फुसातून फिल्टर केल्यानंतर ऑक्सिजन आपल्या संपूर्ण शरीरात पोहचते; परंतु आजची आपली जीवनशैली पाहता वायू प्रदूषण आणि सिगारेट ओढणे यामुळे अनेकांची फुफ्फुसे कमकुवत होतात. त्यामुळे एखाद्या व्यक्तीला दमा, न्यूमोनिया किंवा टीबीसारखे जीवघेणे आजार होतात. अशा परिस्थितीत, आपल्या फुफ्फुसाची काळजी घेणे खूप महत्त्वाचे असते. तुम्हाला जर तुमच्या फुफ्फुसाचे आरोग्य चांगले ठेवायचे असेल तर रोज व्यायाम करा आणि चांगला आहार ठेवा. चला तर मग आज आपण अशाच काही पदार्थांबद्दल जाणून घेणार आहोत, जे फुफ्फुसाचे आरोग्य चांगले ठेवतात.
१. सफरचंद
आपल्या रोजच्या आहारात एक सफरचंद खाल्ल्याने फुफ्फुस हेल्दी राहू शकते. सफरचंदात असणारे व्हिटामिन्स हे फुफ्फुसाला हेल्दी बनवतात. त्यामुळे डॉक्टर रोज सफरचंद खाण्याचा सल्ला देतात.
२. आले
आल्यामध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म आढळतात, जे फुफ्फुसात असलेल्या प्रदूषणाची सगळी घाण बाहेर काढण्यास मदत करते. याच्या सेवनाने फुफ्फुसातील ऑक्सिजनचे सर्कुलेशन खूप चांगल्या पद्धतीने होते.
३. जवस
जवसाच्या बियांच्या सेवनाने फुफ्फुसांचे नुकसान होण्यापासून संरक्षण होते. एवढेच नाही तर फुफ्फुसाचे खराब झालेले भाग जवसाच्या बियांनी भरून काढण्यासही मदत होते.
४. अक्रोड
अक्रोड या ड्रायफ्रूटमध्ये ओमेगा-२ फॅटी अॅसिड्स मोठ्या प्रमाणात आढळतात, ज्यामुळे फुफ्फुसाच्या समस्यांपासून सुटका मिळते. तज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, दररोज पाच-सहा अक्रोड खाल्ल्याने श्वसनाच्या समस्या दूर होतात. तसेच दररोज भिजत घातलेले मनुकाचे सेवन केल्यानेही फुफ्फुस बळकट होतात आणि त्यांची रोगांशी लढण्याची प्रतिकारक शक्ती देखील वाढते.
५. फॅटी फिश
फॅटी फिश फुफ्फुसासाठी अत्यंत फायदेशीर आहे, कारण त्यात ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्स मोठ्या प्रमाणात आढळतात.
६. ब्रोकोली
फुफ्फुसांना निरोगी ठेवण्यासाठी ब्रोकोली प्रभावी आहे. याशिवाय ब्रोकोलीच्या सेवनाने शरीराचा स्टॅमिना वाढतो.
७. लसूण
फुफ्फुसे निरोगी ठेवण्यासाठी आपण आपल्या दररोजच्या आहारामध्ये लसणाचा नक्कीच समावेश करायला हवा. लसणामध्ये अँटीऑक्सिडंट गुणधर्म असतात. ते आपली रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यास मदत करतात. हे फुफ्फुसांना योग्यरित्या कार्य करण्यास मदत करतात.
८. पालक
पालकामध्ये अनेक पोषक घटक असतात. पालकामध्ये बीटा कॅरोटीन, क्लोरोफिल, झेक्सॅन्थिन आणि ल्युटीन असते.त्यामध्ये क्लोरोफिलसारखे अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म असतात. त्यामुळे फुफ्फुस निरोगी राहण्यास मदत होते.
९. टोमॅटो
टोमॅटोमध्ये लाइकोपीन नावाचे तत्व असते. ते फुफ्फुसांना निरोगी आणि मजबूत बनवण्यास मदत करते, दम्याचा धोका कमी करण्यास मदत करते. फुफ्फुसांशी संबंधित समस्या जसे कर्करोग इत्यादींचा धोका कमी करते. यामुळे आहारामध्ये टोमॅटोचा नक्कीच मसावेश करा.
१०. हळद
हळद खाणे आपल्या आरोग्यासाठी खूप जास्त फायदेशीर आहे. विशेष म्हणजे हळद आपल्याला अनेक रोगांपासून दूर ठेवण्यास मदत करते. फुफ्फुस निरोगी ठेवण्यासाठी आपण आपल्या आहारामध्ये हळदीचा समावेश करावा, मात्र ती योग्य प्रमाणात असणे आवश्यक आहे
फुफ्फुस मजबूत आणि निरोगी ठेवा
फुफ्फुस हा एक आवश्यक श्वसन अवयव आहे, जो हृदयाच्या दोन्ही बाजूला पाठीच्या कण्याजवळ असतो. त्यांचे मुख्य कार्य वातावरणातून ऑक्सिजन रक्तप्रवाहात वाहून नेणे आणि रक्तप्रवाहातून कार्बन डायऑक्साइड वातावरणात सोडणे हे आहे. फुफ्फुसे कधीही विश्रांती घेत नाहीत. केवळ एका दिवसात, निरोगी व्यक्ती सुमारे 25,000 वेळा श्वास घेते. तुमच्या फुफ्फुसांचे कार्य योग्यरित्या चालू ठेवण्यासाठी तुम्ही अनेक गोष्टी करू शकता. साधे जीवनशैली बदल, आहारातील बदल आणि आरोग्यदायी सवयी तुमच्या फुफ्फुसांसाठी अत्यंत फायदेशीर ठरू शकतात.
सिगारेटच्या धुराव्यतिरिक्त, हवेमध्ये इतर अनेक प्रदूषक असतात जे तुमच्या फुफ्फुसासाठी तसेच एकूण आरोग्यासाठी हानिकारक असतात. विविध लॉन्ड्री उत्पादने आणि एअर फ्रेशनर्समध्ये वापरल्या जाणार्‍या कृत्रिम सुगंधातूनही विषारी रसायने उत्सर्जित होतात.
- अत्यंत प्रदूषित आणि औद्योगिक क्षेत्र टाळा.
- घराबाहेरील प्रदूषण कमी करण्यासाठी आणि स्वच्छ वातावरण तयार करण्यात मदत करण्यासाठी आपले प्रयत्न करा. उदाहरणार्थ, जेव्हा शक्य असेल तेव्हा चालण्याऐवजी चालत जा किंवा सायकल चालवा.
- तुमचे घर बांधताना किंवा रीमॉडेलिंग करताना, फॉर्मल्डिहाइड-फ्री कॅबिनेटरी, विनाइल फ्लोअरिंगऐवजी लिनोलियम, कमी किंवा कोणतेही VOC पेंट्स इत्यादी इको-फ्रेंडली पर्याय निवडा.
घरातील हवा बाहेरच्या हवेपेक्षा जास्त प्रदूषित असते. कार्पेट, पेंट, पार्टिकल बोर्ड, डिटर्जंट, प्रिंटर शाई आणि इतर घरगुती वस्तू सर्व रसायने सोडतात. घरगुती झाडे हवा फिल्टर करतात आणि विषारी पदार्थ काढून टाकतात. बहुतेक इमारतींमध्ये घरातील हवेची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी स्त्रोत नियंत्रण, गाळण्याची प्रक्रिया आणि वायुवीजनाचा वापर या प्राथमिक पद्धती आहेत. निवासी युनिट्स कार्पेट्स आणि एरिया रग्जची नियमित साफसफाई करून घरातील हवेची गुणवत्ता सुधारू शकतात.
श्वासोच्छवासामुळे शरीरातील प्रत्येक पेशीला ऑक्सिजन मिळतो. पुरेशा ऑक्सिजनशिवाय, लोकांना फुफ्फुसाच्या समस्या आणि अगदी हृदयविकाराचा धोका असतो. नियमित खोल श्वासोच्छवासाच्या व्यायामाने, तुम्ही तुमची फुफ्फुस सहजपणे मजबूत करू शकता. हे फुफ्फुसांमध्ये तयार झालेल्या विषारी पदार्थांना बाहेर काढण्यास देखील मदत करू शकते. यामुळे फुफ्फुसाची कार्यक्षमता सुधारण्यास आणि वायुमार्ग स्वच्छ होण्यास मदत होते.
शरीरात फुफ्फुसांचे संरक्षण करण्यासाठी डिझाइन केलेली नैसर्गिक संरक्षण प्रणाली आहे. हे बहुतेक वेळा चांगले कार्य करते, घाण बाहेर ठेवते आणि जंतूंशी लढते. तथापि, अनेक हानिकारक पदार्थ वायुमार्गांना नुकसान पोहोचवू शकतात आणि फुफ्फुसांची योग्यरित्या कार्य करण्याची क्षमता धोक्यात आणू शकतात, ज्यामुळे फुफ्फुसाचा आजार होऊ शकतो.
