( वास्तू )
जेव्हा नवीन घर, इमारत किंवा कारखाना बांधला जातो तेव्हा त्यापूर्वी तेथे वास्तुपूजन केले जाते. असे मानले जाते की. कोणत्याही बांधकामाच्या पायासाठी वास्तूची पूजा करणे खूप महत्वाचे आहे, अन्यथा सुख, शांती आणि समृद्धी मिळत नाही. म्हणूनच आपल्या देशात वास्तुशास्त्रानुसार वास्तुपूजेचा नियम आहे.
वास्तुपुरुष कोण आहेत :
वास्तुपुरुष हे इमारतीचे मूळ संरक्षक आहेत. पुराणातील कथेनुसार एकदा देवासुर संग्रामात भगवान शिवाला खूप घाम येतो आणि तो घाम जमिनीवर पडल्यावर त्याचा तिथे राक्षस बनतो. त्यावेळी त्याला खूप भूक लागली होती, म्हणून शिवाच्या आज्ञेने तो राक्षसांवर तुटून पडतो आणि सर्वांना खातो, पण त्याची भूक नाहीशी होत नाही. मग त्याला शिवाने त्रिलोकी जाऊन खाण्यास सांगितले. शिवाने आज्ञा देताच तो घाईघाईने भुलोकाकडे धावला. त्याला पाहून सर्व देव आणि ब्रह्मदेव काळजीत पडले. जेव्हा देवांनी ब्रह्माजींना यावर काही उपाय करण्यास सांगितले गेले, तेव्हा ब्रह्माजींनी त्या राक्षसाला उलटे पडण्यास सांगितले, जेणेकरून तो काहीही खाऊ शकत नाही. मग सर्व देवतांनी त्याला बळजबरीने पृथ्वीवर फेकले आणि सर्वांनी त्याच्यावर चढून त्याला दाबून ठेवले. जेणेकरून तो काहीही व कोणालाही खाऊ शकला नाही. मग त्यांनी ब्रह्माजींना विचारले की मी नेहमी असाच राहू का? तेव्हा ब्रह्माजींनी त्यांना वरदान दिले की दर तीन महिन्यांनी तू दिशा बदलशील आणि पृथ्वीवरील कोणत्याही बांधकामापूर्वी तुझी पूजा अनिवार्य असेल, जर हे केले नाही तर तू त्यांचा छळ करू शकतोस. तेव्हापासून प्रत्येक बांधकामाच्या आधी वास्तुपूजा केली जाते आणि त्यामुळे वास्तुपुरुष प्रसन्न होतो. वास्तुशास्त्रानुसार वास्तू पुरुष खाली जमिनीवर पालथे निजलेले आहेत. त्यांचे डोके ईशान्य कोणात म्हणजे उत्तर-पूर्वे कडे, पाय नैरुत्य कोनात म्हणजेच दक्षिण-पश्चिमी दिशेला, त्यांचे हात पूर्व-उत्तर दिशेला तसेच पाय दक्षिण -पश्चिम दिशेला आहेत.
वास्तुपुरुषाची मूर्ती :
भारतात वादग्रस्त इमारत किंवा बांधकामाच्या जागेचे शुद्धीकरण करण्यासाठी तेथे वास्तुपुरुषाच्या मूर्तीची स्थापना केली जाते. ज्या ठिकाणी वास्तुपुरुषाची प्रतिष्ठापना केली जाते, त्या ठिकाणी प्रत्येक अमावस्या किंवा पौर्णिमेला नैवेद्य दाखवला जातो. असे केल्याने वास्तुपुरुष सुखी राहतात आणि त्या ठिकाणी प्रगती होत जाते असे सांगितले जाते.
वास्तूत सकारात्मक विचार करा :
तुम्ही वडिलधाऱ्यांचे म्हणणे ऐकले असेल की, घरात नेहमी चांगले बोला, वाईट बोलू नका, कारण वाईट लवकर घडते. कारण आपण बोलल्याप्रमाणे वास्तुपुरुष तथास्तु म्हणत असतात. वास्तुशास्त्रानुसार वास्तुपुरुष नेहमी चांगले बोलतो, त्याप्रमाणे आपण जे काही बोलतो ते खरे ठरते, त्यामुळे आपण नेहमी चांगले बोलले पाहिजे. वास्तुपुरुष आपल्याला नेहमी आशीर्वाद देत असतात असा उल्लेखही वास्तुशास्त्रात आहे. त्यांच्यामुळेच आपले घर सुरक्षित राहते. घरात सुख, शांती आणि समृद्धी वाढते.
वास्तुपुरुषाला नैवद्य अवश्य द्या :
वास्तूशास्त्रात असे नमूद आहे की दररोज घरात जे काही बनवले जाते त्याचा वास्तुपुरुषाला प्रथम आस्वाद द्यावा, यामुळे घरात सुख-शांती राहते. परंतु जर रोज ते शक्य नसेल तर प्रत्येक अमावास्येला व पौर्णिमेला गोड नैवेद्य वास्तुपुरुषाला दाखवला पाहिजे. जे काही अन्न तयार केले असेल ते ताटात काढून त्यावर तूप टाकून वास्तुपुरुष स्थापन केलेल्या ठिकाणी न्यावे. प्रथम ती जागा पाण्याने शुद्ध करावी. वास्तुपुरुषानंतर घरच्या प्रमुखाला तो प्रसाद म्हणून द्यावा. असे केल्याने वास्तुपुरुष प्रसन्न होतात आणि सुख, समृद्धी आणि संपत्तीचा कायम वर्षाव होतो.