(आरोग्य)
आजकालच्या जीनशैलीत हृदयविकार खूप कॉमन झाले आहेत. पुरुषांबद्दल बोलायचे झाल्यास 30 ते 35 वयोगटातील पुरुषांमध्येही हृदयविकाराचा झटका येणं, हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाल्याच्या बातम्या अनेकदा ऐकायला मिळतात. उच्च रक्तदाब, मधुमेह, उच्च कोलेस्ट्रॉल पातळी, अति धूम्रपान, खराब जीवनशैली, वय, कौटुंबिक पार्श्वभूमी इत्यादी हृदयविकाराचे मुख्य जोखीम घटक आहेत.
हृदयविकाराचा झटका ही एक गंभीर वैद्यकीय आणीबाणी असते. ज्यामध्ये हृदयाच्या स्नायूंना रक्तपुरवठा करणाऱ्या मुख्य धमनी (कोरोनरी धमनी) मध्ये अडथळा निर्माण होतो. हा अडथळा सहसा गुठळ्या तयार झाल्यामुळे होतो, ज्यामुळे धमनी ब्लॉक होते. यामुळे हृदयाच्या एका भागाला रक्तपुरवठा करण्यासाठी आवश्यक ऑक्सिजनची कमतरता असते. या स्थितीवर त्वरित उपचार न केल्यास, यामुळे स्नायूंना इजा होऊ शकते आणि मृत्यू होऊ शकतो. हृदयविकाराचा झटका ही आजच्या काळात सर्वात सामान्य आरोग्य समस्या बनली आहे. ही समस्या कोणत्याही व्यक्तीला कधीही होऊ शकते. याबाबत अनेक प्रकारचे संशोधनही झाले आहे. नुकत्याच झालेल्या एका संशोधनात याबाबत धक्कादायक माहिती समोर आली आहे.
आठवड्यातील कोणत्या दिवशी हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो, असे संशोधनातून समोर आले आहे. या दिवशी हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका वाढतो. नुकत्याच झालेल्या संशोधनानुसार आठवड्याचा पहिला दिवस म्हणजेच सोमवार हा हृदयविकाराच्या झटक्याशी संबंधित आहे. संशोधनानुसार, या सोमवारी दिवशी हृदयविकाराच्या सर्वाधिक रुग्ण आढळतात. हे संशोधन यूकेमधील मँचेस्टर येथे ब्रिटिश कार्डिओव्हस्कुलर सोसायटी (BCS) परिषदेत सादर करण्यात आले. बेलफास्ट हेल्थ अँड सोशल केअर ट्रस्ट आणि रॉयल कॉलेज ऑफ सर्जन ऑफ आयर्लंडच्या संशोधकांनी हा अभ्यास केला आहे.
एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की सोमवारी हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका जास्त असतो. बेलफास्ट हेल्थ अँड सोशल केअर ट्रस्ट आणि आयर्लंडमधील रॉयल कॉलेज ऑफ सर्जनच्या डॉक्टरांनी 10,528 रुग्णांच्या डेटाचे विश्लेषण केले आणि उघड केले की आठवड्याच्या सुरुवातीला म्हणजे सोमवारी सर्वात जास्त serious heart attacks प्राणघातक हृदयविकाराचा झटका आला. डॉक्टरांनी ब्रिटिश कार्डिओव्हस्कुलर सोसायटीमध्ये एक अभ्यास सादर केला, ज्यामध्ये त्यांनी एसटी-सेगमेंट एलिव्हेशन मायोकार्डियल इन्फेक्शन (STEMI) चा अभ्यास केला. या अभ्यासात असे आढळून आले की, हृदयविकाराचा झटका येण्याचे प्रमाण सोमवारी वाढल्याचे दिसून आले, जेव्हा हृदयाची एक मोठी धमनी पूर्णपणे अवरोधित होते.
हृदयरोगतज्ज्ञ डॉ. जॅक लॅफन यांनी अभ्यासाच्या निष्कर्षांचा हवाला देत सांगितले की, हे केवळ सोमवारीच का घडते हे स्पष्ट नाही, पण आमचा विश्वास आहे. याचा सर्कॅडियन लयशी काहीतरी संबंध आहे, ज्यामुळे रक्ताभिसरण संप्रेरकांवर परिणाम होतो, हृदयविकाराचा झटका आणि स्ट्रोकची शक्यता वाढते. संशोधनादरम्यान हिवाळ्यात आणि सकाळी हृदयविकाराच्या झटक्यामध्ये असे बदल दिसून आल्याचेही त्यांनी सांगितले. त्यांनी पुढे सांगितले की, सोमवारी ऑफिसला जाण्याचाही ताण असतो. ताण वाढल्याने शरीरातील कोर्टिसोल नावाच्या स्ट्रेस हार्मोनची पातळी वाढते. ज्यामुळे हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका वाढतो. संशोधनात बहुतांश रुग्णांमध्ये ही लक्षणे दिसली, एसटी एलिव्हेटेड मायोकार्डियल इन्फ्रक्शन (एसटीईएमआय) दिसला.