(नवी दिल्ली)
EPFO मध्ये जमा होणारा फंड फक्त भविष्य निर्वाह निधीच नाही तर, आपत्कालीन परिस्थितीत आर्थिक मदत देखील देऊ करते. म्हणजेच तुम्हाला पीएफ खात्यातील आंशिक पैसे काढण्याची सुविधा मिळते. ज्यामुळे तुम्ही त्यात जमा केलेल्या पैशातून अनेक कारणांसाठी रक्कम काढू शकता. उदाहरणार्थ जर तुम्हाला कर्ज भरायचे असेल तर तुम्ही यासाठी पीएफमधून पैसे काढू शकता. परंतु EPFO पीएफमधून आंशिक पैसे काढण्याबाबत अनेक नियम लागू करते. तुम्ही कोणत्या कारणासाठी किती वेळा पैसे काढू शकता याचाही त्यात समावेश आहे. तुम्हालाही पीएफमधून पैसे काढायचे असतील तर तुम्हाला त्याच्या अटी जाणून घ्याव्यात.
कोणत्या कारणांसाठी पीएफ पैसे काढता येतात?
पीएफ सदस्य कार्यकाळ पूर्ण केल्यानंतर आंशिक पैसे काढण्यासाठी पात्र होतात. EPFO तुम्हाला घराचे बांधकाम, कर्जाची परतफेड, काही आजारांवर उपचार, स्वतःचे किंवा कुटुंबातील सदस्याचे लग्न, मुलांचे मॅट्रिकोत्तर शिक्षण आणि निवृत्तीनंतर एक वर्षाच्या आत आंशिक पैसे काढण्याची परवानगी देते. याशिवाय तुम्ही इतर काही कारणांसाठीही पैसे काढू शकता.
एकाच कारणासाठी एकापेक्षा जास्त वेळा पैसे काढता येतात का?
जरी EPFO अनेक कारणांसाठी अंशतः पैसे काढण्याची परवानगी देते. परंतु त्यासंबधी अनेक अटी आहेत. तुम्हाला विविध कारणांसाठी फक्त एकदाच पैसे काढण्याची परवानगी आहे. परंतु काही प्रकरणांमध्ये तुम्हाला एकापेक्षा जास्त वेळा पैसे काढण्याची सुविधा मिळते.
जर तुम्हाला तुमच्या, तुमच्या भावंडांच्या, तुमच्या मुलाच्या किंवा मुलीच्या लग्नासाठी पैसे काढायचे असतील तर तुम्ही लग्नाच्या उद्देशाने तीन वेळा अंशतः पैसे काढू शकता. याशिवाय तुम्ही तुमच्या मुलाच्या मॅट्रिकोत्तर अभ्यासासाठी तीनदा पैसे काढू शकता. यासाठी तुम्हाला कर्मचार्‍यांच्या व्याजातील 50 टक्के रक्कम काढण्याची परवानगी आहे. हे देखील लक्षात ठेवा की तुमचे पीएफ खाते 7 वर्षांपासून उघडलेले असेल तरच तुम्ही या उद्देशांसाठी पैसे काढू शकता. म्हणजेच पीएफ खात्याची सात वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर तुम्ही त्यांच्यासाठी पैसे काढू शकता.
संपूर्ण पैसे EPFO मधून फक्त दोन अटींवर काढता येतात, पहिली तुम्ही सेवानिवृत्त आहात आणि दुसरे तुम्ही बेरोजगार आहात. EPFO मध्ये 55 वर्षांपेक्षा जास्त वय हे निवृत्तीचे वय मानते. निवृत्तीच्या एक वर्षापूर्वी तुम्हाला फक्त 90% रक्कम काढण्याची परवानगी असेल.
एका महिन्याच्या बेरोजगारीनंतरही तुम्ही फक्त 75 टक्के रक्कम काढू शकता. नवीन रोजगार मिळाल्यावर थकबाकीची रक्कम तुमच्या नवीन EPF खात्यात ट्रान्सफर केली जाईल. जर कर्मचारी 5 वर्षे सतत सेवेत असेल तर तो बांधकाम किंवा घर खरेदीसाठी रक्कम काढू शकतो. तर, गृहकर्जासाठी, कर्मचारी किमान 3 वर्षे सेवेत असणे आवश्यक आहे. अशा परिस्थितीत तो 90 टक्के रक्कम काढू शकतो. लग्नासारख्या गरजांसाठी, कर्मचाऱ्याने 7 वर्षे सेवेत असणे आवश्यक आहे. अशा परिस्थितीत तो त्याच्या ठेवीपैकी 50 टक्के रक्कम काढू शकतो. वैद्यकीय उपचारांसाठी कोणतीही पूर्व अट नाही.
EPF पैसे काढण्यासाठी, तुम्ही तुमच्या खात्याशी UAN आणि आधार लिंक करून ऑनलाइन क्लेम करू शकता. यासाठी तुमच्याकडे अॅक्टिव्ह UAN नंबर, UAN शी लिंक केलेले बँक खाते आणि PAN आणि आधारशी संबंधित माहिती असली पाहिजे, जी EPF खात्याशी जोडलेली असावी.
पीएफ काढण्याची प्रक्रिया
>> ईपीएफओच्या सदस्याला ई-सेवा पोर्टल unifiedportal-mem.epfindia.gov.in वर लॉग इन करावे लागेल.
>> यानंतर मॅनेज वर क्लिक करा आणि केवायसी निवडा आणि तुमचे केवायसी तपासा.
>> यानंतर, ‘ऑनलाइन सेवा’ टॅबवर जाऊन, ‘क्लेम (फॉर्म-31, 19, 10 सी आणि 10 डी)’ वर क्लिक करा.
>> आता तुमच्या समोर एक नवीन पेज उघडेल. या पेजवर, सदस्याला UAN शी लिंक केलेला बँक खाते क्रमांक एंटर करावा लागेल. त्यानंतर ‘Verify’ वर क्लिक करा.
>> बँक खाते पडताळणीसाठी पुढे जाण्यापूर्वी ‘सर्टिफिकेट ऑफ अंडरटेकिंग’ मंजूर करणे आवश्यक आहे.
>> आता ‘Proceed For Online Claim’ वर क्लिक करा.
>> आता दिलेल्या यादीतून सदस्याला पीएफ खात्यातून पैसे काढण्याचे कारण निवडावे लागेल. येथे तुम्हाला फक्त तेच पर्याय दिसतील ज्यासाठी तुम्ही पात्र आहात.
>> सदस्याला आता त्याचा पूर्ण पत्ता टाकावा लागेल. तसेच, सदस्याला चेकची स्कॅन केलेली प्रत किंवा बँक पासबुक पोर्टलवर अपलोड करावे लागेल.
>> आता नियम आणि अटी निवडून, ‘Get Aadhaar OTP’ वर क्लिक करा.
>> आता आधारशी लिंक केलेल्या मोबाईल नंबरवर एक ओटीपी येईल. ते एंटर करा आणि क्लेम वर क्लिक करा. काही वेळानंतर तुमची पीएफ रक्कम तुमच्या खात्यात ट्रान्सफर होईल.
