(नवी दिल्ली)
भारत सरकार आणखी एका विमानवाहू नौकेला, 97 तेजस आणि 156 LCH प्रचंडला प्राथमिक मान्यता देणार आहे. या तीन मोठ्या संरक्षण प्रकल्पांना 30 नोव्हेंबर रोजी होणाऱ्या संरक्षण अधिग्रहण परिषदेच्या (डीएसी) बैठकीत अॅक्सेप्टन्स ऑफ रिक्वायरमेंट (AON) मिळण्याची शक्यता आहे. नौदल आणि हवाई दलाने या प्रकल्पांसाठी 1.4 लाख कोटी रुपयांचे प्रस्ताव यापूर्वीच संरक्षण मंत्रालयाकडे पाठवले आहेत.
भारतीय नौदलाची पहिली स्वदेशी विमानवाहू युद्धनौका INS विक्रांतने संपूर्ण परिचालन क्षमता प्राप्त केली आहे. आता युद्ध मोडमध्ये तैनात होण्यासाठी पूर्णपणे सज्ज आहे. हिंद महासागर क्षेत्रात चीनच्या वाढत्या उपस्थितीत या युद्धनौकेच्या तैनातीमुळे भारताची ताकद वाढेल. ‘विक्रांत’चा नौदलात समावेश झाल्यापासून नौदल प्रमुख अॅडमिरल आर. हरी कुमार ‘मेक इन इंडिया’ अंतर्गत या दुसऱ्या विमानवाहू नौकेची गरज समजावून सांगत होते. हे पाहता नौदलाने ‘आयएसी-2’च्या मेगा डीलला मंजुरी देण्यासाठी केंद्र सरकारकडे प्रस्ताव पाठवला आहे. भारताला अशा तीन विमानवाहू युद्धनौकांची गरज आहे.
भारतीय हवाई दलाला पुढील वर्षी फेब्रुवारी-मार्चपर्यंत पहिले 4.5 जनरेशन लाइट कॉम्बॅट एअरक्राफ्ट (LCA) MK-1A फायटर जेट मिळेल. या करारातील पहिले ट्रेनर विमान दहा दिवसांपूर्वी 04 ऑक्टोबर रोजी हवाई दलाकडे सुपूर्द करण्यात आले आहे. फेब्रुवारी 2021 मध्ये झालेल्या करारानुसार, एलसीए तेजसची डिलिव्हरी सुरू झाल्यानंतर अतिरिक्त 97 विमानांच्या करारावर स्वाक्षरी होण्याची अपेक्षा आहे. संरक्षण खरेदी मंडळाने यासाठी आधीच मंजुरी दिली आहे. या महिन्याच्या अखेरीस होणाऱ्या संरक्षण अधिग्रहण परिषदेच्या बैठकीत यासंदर्भात निर्णय घेतला जाईल. तेजस Mk-1A साठी श्रीनगर स्थित तलवार आर्म्स स्क्वॉड्रन नियुक्त करण्यात आले आहे.
जगातील पहिले लाइट कॉम्बॅट हेलिकॉप्टर (LCH) ‘प्रचंड’ भारतीय लष्कर आणि हवाई दलासाठी एक नवीन शक्ती म्हणून उदयास आले आहे. गेल्या महिन्यात, 30 ऑक्टोबर रोजी प्रथमच दिवसा आणि रात्री या हेलिकॉप्टरमधून 70 मिमी रॉकेट आणि 20 मिमी टरेट गन डागण्यात आले. महासंचालक आर्मी एव्हिएशन लेफ्टनंट जनरल ए के सुरी यांनी एलसीएच स्क्वॉड्रनच्या शस्त्रास्त्र क्षमतेच्या वास्तविक-वेळ पडताळणीसाठी तीन अटॅक हेलिकॉप्टरमधून गोळीबार पाहिला. लष्कराला 05 हेलिकॉप्टर आणि वायुसेनेला 10 हेलिकॉप्टर मिळाले आहेत, ज्याचा वापर दोन्ही लष्कर करत आहेत.
या हेलिकॉप्टरची हल्ला करण्याची क्षमता पाहिल्यानंतर लष्कर आणि हवाई दलाने आणखी 156 एलसीएच ‘प्रचंड’ची गरज व्यक्त केली आहे. दोन्ही लष्करासाठीचा हा संयुक्त अधिग्रहण प्रस्ताव सरकारकडे पाठवण्यात आला असून, त्याला लवकरच मंजुरी मिळण्याची शक्यता आहे. या 156 हेलिकॉप्टरपैकी 66 भारतीय हवाई दलाला आणि 90 भारतीय लष्कराला देण्यात येणार आहेत. लष्कराला एलसीएच ‘प्रचंड’ मिळाल्यानंतर वेगवेगळ्या डोंगराळ भागात सात तुकड्या तयार केल्या जातील. एचएएलला ऑर्डर दिल्यानंतर, दरवर्षी 25 एलसीएच प्रचंड हल्ला हेलिकॉप्टर दोन्ही लष्करांना पुरवले जातील.