(बंगळुरू)
सूर्याची गुपिते जाणून घेण्यासाठी निघालेल्या इस्रोच्या आदित्य-एल 1 अंतराळयानाला पहिले मोठे यश मिळाले आहे. ‘आदित्य’ने सौर किरणांचा पहिला हाय एनर्जी एक्स-रे काढला आहे. आदित्य-एल 1 वर असलेल्या एचईएल-1ओएसने ही कामगिरी केल्याची माहिती इस्रोने दिली. आदित्य-एल 1 वर बसवलेल्या स्पेक्ट्रोमीटरने 29 ऑक्टोबरपासून पहिल्या निरीक्षण कालावधीत सोलर फ्लेयरच्या आवेगपूर्ण टप्प्याची नोंद केली आहे.
सोलर फ्लेयर म्हणजे येथील वातावरण अचानक उजळणे. हे फ्लेयर रेडिओ, ऑप्टिकल, यूव्ही, सॉफ्ट एक्स-रे, हार्ड एक्स-रे आणि गॅमा-रे मधील सर्व तरंगलांबींचे स्पेक्ट्रम तयार करतात. एचईएल-1ओएस एक्स-रे स्पेक्ट्रोमीटर 27 ऑक्टोबर रोजी प्रक्षेपित केले. सध्या थ्रेशोल्ड आणि कॅलिब्रेशन ऑपरेशन्समध्ये सुधारणा होत आहेत. तेव्हापासून ते कठोर एक्स-रे क्रियाकलापांसाठी सूर्याचे निरीक्षण करत आहे. इस्रोने एक्सवरील पोस्टमध्ये म्हटले आहे की, हे उपकरण सूर्याच्या उच्च-ऊर्जा एक्स-रे क्रियाकलापांवर जलद वेळेसह आणि हाय-रिझोल्युशन स्पेक्ट्रमसह निरीक्षण करण्यासाठी सेट आहे.
मार्चपर्यंत मिळणार सूर्याचे पहिले चित्र
आदित्य-एल 1 वरून सूर्याचे पहिले चित्र फेब्रुवारी किंवा मार्चमध्ये मिळणार आहे. व्हीईएलसीची निर्मिती भारतीय खगोल भौतिकी संस्थेने केली आहे. इस्रोच्या सौर मोहिमेमध्ये स्थापित व्हीईएलसी एचडी फोटो घेईल. एल-1 पर्यंतचा प्रवास पूर्ण केल्यानंतर आदित्यचे सर्व पेलोड्स चालू होतील. म्हणजे त्यात बसवलेली सर्व उपकरणे सक्रिय होतील. त्यानंतर आदित्य सूर्याचा अभ्यास सुरू करेल. या दरम्यान, आदित्यवरील सर्व उपकरणे सुरळीतपणे सुरू आहेत की नाही, याची चाचणीदेखील इस्रोकडून करण्यात येणार आहे.
