(नवी दिल्ली)
सध्या कुणी ऑनलाइन जॉब ऑफर करून युजर्सची लूट करत आहे तर कुणी लिंकवर क्लिक करून बँक खाती साफ करत आहेत. या सगळ्यापासून सामान्य माणूस सुटण्याचा प्रयत्न करत असतानाच बाजारात एक नवीन घोटाळा आला आहे, जो वापरकर्त्याला काहीही समजण्याआधीच बँक खाते रिकामे करतो. अशीच घटना दिल्लीतील एका महिला वकिलासोबत घडली असून तिचे लाखो रुपयांचे नुकसान झाले आहे. दिल्लीत राहणाऱ्या 35 वर्षीय महिला वकिलाने आपल्या तक्रारीत म्हटले आहे की, तिला एकाच नंबरवरून तीन वेळा मिस्ड कॉल आले. तिने एकाही कॉलला उत्तर दिले नाही. नंतर फोन करून विचारणा केल्यावर कळले की हा नंबर एका डिलिव्हरी बॉयचा आहे, ज्याने महिलेला पार्सल तिच्या घरी पोहोचवण्यासाठी तिचा पत्ता विचारला. काही वेळाने महिलेच्या खात्यातून पैसे कापले जाऊ लागले. खात्यातून पैसे कापल्याचा मेसेज आल्यावर पीडितेने आपली बँक आणि सायबर सेलकडे तक्रार केली.
या प्रकरणाचा तपास करणार्या सायबर अधिकाऱ्याचे म्हणणे आहे की, पीडितेने कोणताही ओटीपी शेअर केला नाही किंवा त्याची बँक किंवा कार्ड तपशीलही उघड केला नाही. एवढेच नाही तर त्याने कोणत्याही बेकायदेशीर लिंकवर क्लिक देखील केले नाही आणि फक्त 3 मिस्ड कॉलनंतर खात्यातून पैसे गायब झाले तर त्याचा अर्थ असा की त्याच्यासोबत “सिम स्वॅप स्कॅम” झाला आहे.
सिम कार्ड स्वॅपिंग म्हणजे मोबाईल सिम कार्ड बदलणे. परंतु, घोटाळ्याची ही नवीन पद्धत युजर्सच्या माहितीशिवाय घडते. या फसवणुकीच्या माध्यमातून फसवणूक करणारे मोबाईल सेवा पुरवठादाराच्या मदतीने त्याच क्रमांकावर नवीन सिमकार्ड देतात. त्यानंतर बँक खाते आणि त्याच्याशी संबंधित सर्व माहिती मोबाईल क्रमांकावरील ओटीपीद्वारे प्राप्त होते. क्रिमिनल, फिशिंग, स्मिशिंग यांसारख्या सोशल इंजिनिअरिंग तंत्रांद्वारे एखाद्या व्यक्तीचे Bank Account Details आणि नोंदणीकृत मोबाइल नंबर मिळवतात. त्यानंतर हॅकर्स मूळ सिम ब्लॉक करण्यासाठी बनावट आयडी प्रूफसह मोबाइल ऑपरेटरच्या रिटेल आउटलेटवर जातात आणि मूळ सिम ब्लॉक करतात. नंतर पडताळणी झाल्यानंतर, ग्राहकाचे सिम निष्क्रिय केले जाते, त्यानंतर बनावट ग्राहकाला नवीन सिम कार्ड दिले जाते. फ्रॉड फिशिंगद्वारे, पीडिताच्या खात्यातील व्यवहारांसाठी नवीन सिम वापरतात
या प्रकारात सायबर गुन्हेगार तुमच्या सिमची डुप्लिकेट बनवतात आणि नंतर वैयक्तिक माहिती चोरून खात्यातून पैसे काढतात. तपास अधिकाऱ्याचे म्हणणे आहे की, सायबर गुन्हेगारांनी महिलेचे सिम स्वॅप केल्यानंतर तिचा फोनही वापरल्याचे तपासात समोर आले आहे. फोनच्या ब्राउझिंग हिस्ट्रीमध्ये अशा वेबसाइट्स आणि लिंक्स उघडल्या गेल्या ज्या महिलेने वापरल्या नाहीत. ब्राउझिंग इतिहासामध्ये फिशिंग लिंक्स आणि UPI नोंदणी देखील दृश्यमान होती. उघडपणे, गुन्हेगारांनी त्याची सर्व वैयक्तिक माहिती काढण्यासाठी त्याच्या सिमचा वापर केला आणि नंतर त्याच्या खात्यातून पैसे काढले.
अशा प्रकारचे घोटाळे टाळण्यासाठी सायबर तज्ञांनी काही टिप्स दिल्या आहेत. ते म्हणतात की जर तुमचे सिम कार्ड अचानक काम करणे बंद करत असेल आणि असे अनेक वेळा होत असेल तर लगेच तुमच्या टेलिकॉम ऑपरेटरला त्याची माहिती द्या. याच्या मदतीने तुम्ही वेळेत सिम स्वॅपसारख्या परिस्थिती टाळू शकता. तुमची वैयक्तिक माहिती कोणत्याही सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर शेअर करू नका, कारण स्कॅमर फसवणुकीसाठी तिचा वापर करू शकतात. समोरच्या व्यक्तीची ओळख पटल्यावरच कॉलवर कोणतीही माहिती द्या. सामान्य एसएमएस अलर्टसह ईमेल अलर्ट चालू ठेवा. अशा परिस्थितीत, तुमच्या नकळत पैसे काढले गेल्यास, तुम्हाला ईमेलवर अलर्ट मिळेल. याशिवाय, तुम्ही तुमचे Bank Account Statement नेहमी तपासले पाहिजे. घोटाळा झाल्यास, ताबडतोब बँकरशी संपर्क साधा.